Başkent Üsküp'ten 40 km uzaklıkta yer alan Kalkandelen nam-ı diğer Tetova: Bugün Makedonya'nın en büyük şehirlerinden olan Kalkandelen'in üç değişik ismi var;Türkler Kalkandelen, Arnavutlar Tetova, Makedonlar ise Tetovo olarak adlandırıyor bu kenti. Kentte görülmesi gereken 2 önemli adresten biri Alaca Camii ya da diğer adıyla Abdurrahman Paşa Camii.
1495 yılında Hurşide ve Mensure Hanım adlarında iki kız kardeş tarafından yaptırılan camii, 1833'te Abdurrahman Paşa tarafından yeniden inşa edilerek genişletilmiş, içindeki ve dışındaki el emeği göz nuru işlemelerin yapımında tam 55 bin yumurta akının kullanıldığı sanılıyor. Tetova'nın eski kısmında Köpüklü Nehrinin yanında bulunan caminin renkleri ise ilk günkü kadar canlı. http://alacacamii.com/
Alaca Camii, mimari açıdan tek mekanlı kare planlı 10x10 m bir yapıdır. Giriş bölümünde 5 m genişliğinde üç tarafı açık, üstü mahfil bölümüyle kapalı son cemaat yeri bulunmaktadır. Camii, dört taraflı çatıyla örtülü olup, daha çok kalsik ev mimarisinde kullanılan bu çatı tipi, eski kiremitlere kaplıdır. Caminin sağ tarafında, 15. yy. da inşa edilen camiye ait, oyulmuş taştan klasik bir minare vardır. Bugünkü yapı ise, tüm özeliikleriyle beraber Osmanlı barok ve neoklasik stilinin bir karışımıdır. Bu üslup daha çok eski şehir ev mimarisinde görülmektedir.
19. yüzyılın ilk yarısında Kalkandelen'de görev yapan bu paşaların sanata olan düşkünlüğü, caminin giriş kapısı üzerindeki kitabede ve camii avlusunda bulunan türbedeki mezar taşında dile getirilmiştir. Sekiz köşeli bu türbede, camiyi ilk inşaa ettiren iki kız kardeş yatmaktadır. Caminin hemen yanında abdest almak ve civardakilerin su ihtiyacını karşılamak için kullanılan bir şadırvan bulunmaktadır.
Caminin iç bölümünde ve duvarların dış kısmında Osmanlı-Türk barokunda ait müthiş bir resim dekorasyonu hakimdir. Bu canlı ve yoğun dekorasyonda geometrik ve bitkisel mtiflerin yanısıra bina tasfirleri ve natürmortler de hakimdir. Resimlerle donanmış duvarlar camiiye göz kamaştırıcı bir güzellik kazandırmaktadır. Mermerden oluşan mihrab ve minber de barok üslubuyla yapılmışlardır. http://alacacamii.com/
